7/9/09

Μόνο στην Ελλάδα



Από τότε που έμπλεξα με τα μπλόγκια, υπάρχει μια ατάκα που επιστρέφει σαν τα μπούμερανγκ: όσο πιο δυνατά την πετάμε, τόσο πιο μεγαλοπρεπώς κάνει τον βρόχο της και μας κοπανάει μεγαλοπρεπώς στην καρκάλα: "μόνο στην Ελλάδα".

Ο Ρακάσα έχει συζητήσει επανειλημμένα το θέμα κι έχει εξηγήσει ότι η αντίληψη ότι το χ ή το ψ συμβαίνει μόνο στην Ελλάδα είναι ένας νεοελληνικός (αλλά όχι αποκλειστικά νεοελληνικός) ακκισμός. Έχει ξανά και ξανά επισημάνει ότι τα νεοελληνικά φαινόμενα μπορούν να γίνουν κατανοητά μόνον αν πάψουμε να κοιτάμε μέχρι το Κιλκίς, την Κέρκυρα και την Αλεξανδρούπολη: αποτελούν συνέπειες φαινομένων και καταστάσεων που, όταν δεν αφορούν ολόκληρη την ανθρωπότητα ή την Ευρώπη, οφείλονται σε πραγματικότητες και συνέπειες ιστορικών γεγονότων που αφορούν μεγάλο μέρος τους.

Η Ελλάδα είναι ένα μικρομεσαίο ευρωπαϊκό κράτος (όπως η Ουγγαρία) με συγκεκριμένη ιστορία μέσα στην Ευρώπη (συγκρίσιμη με λ.χ. αυτή της Ρουμανίας), συγκεκριμένο κοινωνικό παρελθόν (αντίστοιχο αγροτικών κοινωνιών παντού μέσα στον κόσμο που η Ρώμη άφησε πίσω της), ιστορικό πολιτικών συγκρούσεων που είδαμε και στην Ισπανία, στην Πορτογαλία, στην Ιταλία αλλά και στη Γαλλία, καθώς και σχετικές ιδεοληψίες όχι πολύ διαφορετικές ή πολύ περισσότερο έντονες από άλλων κοινωνιών οργανωμένων σε εθνικά κράτη (οι δικές μας, κυρίως εθνικού περιεχομένου, θυμίζουν κάποτε τις πολωνικές). Όλα αυτά θα έπρεπε να είναι πάνω-κάτω κατανοητά.

Γιατί επιμένουμε στο "μόνο στην Ελλάδα", ιδίως στα πλαίσια της κλάψας και της αυτοεκπληρούμενης προφητείας του μειονεκτισμού (σε σχέση με την υπερτέλεια Δύση ή το απαράμιλλο παρελθόν μας). Πιθανότατα γιατί μας δίνει το καλύτερο άλλοθι: μόνον εδώ συμβαίνουν αυτά, άρα πώς να τα πολεμήσουμε, άρα δεν αλλάζουμε. Ακόμα κι όσοι αρνούνται τα ιδεολογήματα περί ιδιοσυστασίας και συνέχειας, παρηγοριούνται να παραμυθιάζονται γλυκά στην ιδέα ότι "μόνο στην Ελλάδα"... Η εσωστρέφεια και η συστηματική ομφαλοσκόπηση εγγυώνται ότι κανείς δε φταίει, αφού έτσι είμαστε και τίποτε δεν μπορεί να γίνει και αφού αυτό είναι το ριζικό της φυλής και ο θεός της Ελλάδος.

Ίσως η μοναδικότητα της (τάχα μου αποκλειστικώς) ελληνικής ασυναρτησίας να μας κάνει να αισθανόμαστε ξεχωριστοί σε έναν κόσμο και σε μια Ευρώπη που δεν μπορούμε να διεκδικήσουμε υπερθετικούς (πια), ούτε καν τους αρνητικούς. Για παράδειγμα, ούτε καν η γεωγραφική θέση μας δεν είναι μοναδική: γεωγραφικά πάσχουμε από τις ίδιες διατάσεις που πάσχουν τουλάχιστον άλλα 5 κράτη μέλη της ΕΕ (χωρίς δηλαδή να πιάσουμε Αλβανία, Δ. της Μακεδονίας, Σερβία, Τουρκία). Δεν έχουμε μονοπώλιο σε τίποτα πια. Ούτε καν στη γλωσσολατρία μας. Πώς να το πω: δε σκίζουμε. Ούτε καν χασέδες. Είμαστε κανονικοί.

Νομίζω ότι, επειδή πλέον έχουμε ξεμπουρνταλιαστεί τελείως με τον ιδεασμό του "μόνο στην Ελλάδα" και στην ενοχική και στην μεγαλομανή εκδοχή του, είναι πια επιτακτικό να καλλιεργηθεί σοβαρά από όσους γράφουν και μιλάνε μια λιγότερο εσωστρεφής και ομφαλοσκοπική θέαση της επικαιροτητας, της ιστορίας αλλά και των πραγματικών προβλημάτων της ελληνικής κοινωνίας.

17 σχόλια:

γεράσιμος μπερεκέτης είπε...

Μόνο στην Ελλάδα και μόνον στην Χίο και μάλιστα μόνον στην νότια Χίο βγαίνει το μαστίχι. Η Χίος υπήρξε αποικία Κρητών (πρώτος οικιστής της ο "μυθικός" Οινοπίων), κατόπιν στην ευρεία επιρροή των Αθηνών, μετέπειτα ευλόγως ρωμαϊκή και βυζαντινή, μετέπειτα γενουάτικη, και οθωμανική και από το 1911 ανήκει στο ελληνικό κράτος. Περιπέτειες της γης όχι της γλώσσας των ανθρώπων, πολύ δε περισσότερο όχι των χυμών της χλωρίδος.

γεράσιμος μπερεκέτης είπε...

Και υπό άλλην: περιπέτειες των ανθρώπων, όχι της γης, και απαντοχή χλωροφυλλική της γλώσσας.

Ανώνυμος είπε...

Ε, καλα νταξει. Μονο στην Ελλαδα γραφονται τετοια πραματα.

(χιχιχιχι)

Elias είπε...

(Μόνο στην Ελλάδα γράφονται τέτοια σχόλια σ' ένα τέτοιο κείμενο)

Η μη-μοναδικότητα της εθνικής μοναδικότητας, κάποιες μοναδικές παρατηρήσεις:

- Το "Μόνο στην Ελλάδα" φέρει αρνητικό φορτίο και 643.000 αποτελέσματα. "Μόνο στην Ελλάδα δεν τρώμε ελληνικά / περισσεύουν οι ραγιάδες / γίνονται αυτά τα άσχημα κ.λπ."

- Το αντίστοιχο "Only in America / in the USA" φέρει μάλλον θετικό φορτίο, όπως διαφαίνεται από το Google (εντυπωσιακά παρόμοιος αριθμός αποτελεσμάτων: 663.000)

- Το παραπάνω επιβεβαιώνεται και από την Lisa, η οποία δίνει επιπλέον την πληροφορία ότι το αντίστοιχο "Only in England" είναι αρνητικά φορτισμένο: "...by contrast, whenever you say Only in England it usually means something terribly disappointing has happened"

- Δεν έβγαλα κανένα συμπέρασμα για το αντίστοιχο "Nur in Deutschland" (65.100.000 αποτελέσματα!) Δείχνει να είναι μία ουδέτερη, τεχνοκρατική φράση ("Μόνο στη Γερμανία εφαρμόστηκε το σχέδιο Μάρσαλ μ' αυτήν τη μορφή / ισχύει αυτή η κάρτα κ.λπ.")

- Για λόγους πληρότητας, δοκίμασα και το "เฉพาะในประเทศไทย" ("Μόνο στην Ταϊλάνδη"), με 323.000 ιδιαίτερα διαφωτιστικά αποτελέσματα

Γεώργιος Χοιροβοσκός είπε...

Μόνο στην Ελλάδα συναντιώνται ο Πετεφρούκο, ο Μπερεκετλής, ο Κουκουεζέλ και ο Συηπόλος.

Aυτός ο μπα-ρακάσας πρέπει νάναι συμπαθητικός σπασίκλας. Μόνο στην Ελλάδα φυτρώνουνε τέτοιοι.

Δύο παραδείγματα θετικών υπερθετικών!

enikolo είπε...

Παιδιά σας βρήκα από το BUZZ. Πολύ καλό ποστ και οφείλω να παραδεχτώ ότι δεν το είχα σκεφτεί ποτέ έτσι.Και όμως, έτσι σκεφτόμαστε ακόμα και υποσυνείδητα (even me :-)).
Παρ'όλα αυτά πρέπει και εσείς να δεχτείτε ότι όσον αφορά :
α.φροντιστήρια
β.πανεπιστημιακά άσυλα
γ.αριθμό ανωτάτων αξιωματικών σε αναλογία με όγκο στρατεύματος
δ.φορολογία
ε.κοινωνική ασφάλιση

στ.σχέση αριθμών οικονομίας με πραγματικότητα,
ζ.θέμα λαθρομεταναστών και διαχείρισή τους
η.τσιγγάνους ,
και κάποια άλλα μικρά θεματάκια...
....ΜΟΝΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ!

Dimitri Sykias είπε...

Αγαπητέ Σραόσα
Το άρθρο σας με έκανε να σκεφτώ μια ημιτελή και πιθανώς μη επιστημονική θεωρία η οποία σε πρώτη φάση χαρακτηρίζεται από δύο νόμους:
1. Για τα μικρά γήινα γεγονότα ο αριθμός των ανεξάρτητων επαναλήψεων τους με δεδομένη πιθανότητα p είναι αρκετά μεγάλος με αποτέλεσμα να εφαρμόζεται ο Νόμος των Πολύ Μεγάλων Αριθμών (ΝΜΑ) και ορατή συνέπεια ο,τιδήποτε να μπορεί να εμφανισθεί οπουδήποτε.
2. Για τα μεγάλα γήινα γεγονότα ο αριθμός των ανεξάρτητων επαναλήψεων τους με δεδομένη πιθανότητα p δεν είναι ικανός για να εφαρμοσθεί ο ΝΜΑ με ορατή συνέπεια ένα μεγάλο γήινο γεγονός να δένεται με συγκεκριμένες γεωγραφικές συντεταγμένες.

Έχω επίγνωση ότι η Θεωρία αυτή είναι ελλιπής και πιθανώς τρωτή σε αυτό το πρώτο της στάδιο (και όσον αφορά σε εμένα και τελευταίο). Για παράδειγμα θα πρέπει να ορισθούν με ακρίβεια οι όροι μικρό και μεγάλο γήινο γεγονός. Περιπτώσεις σαν κι αυτές του παραδείγματος του Μπερεκέτη θα πρέπει να τεθούν εκτός της εμβέλειας μιας τέτοιας θεωρίας, ή να τροποποιηθεί η θεωρία επαρκώς. Ακόμη κι αν η θεωρία αποδειχθεί στο τέλος αληθής, γενικεύσεις της σε γαλαξιακό ή συμπαντικό επίπεδο (σε ένα πεπερασμένο σύμπαν) θα αποδειχθούν εξαιρετικά δύσκολες λόγω ελλιπών δεδομένων. Προσέξτε όμως το εξής εκπληκτικό: αν το σύμπαν είναι άπειρο με άπειρο αριθμό ουρανίων σωμάτων, τότε θα υπάρχουν και άπειρες Γαίες ταυτόσημες με αυτή τη γη που την πατούμε και μάλιστα σε διαφορετικές στιγμές της ιστορίας της, με αποτέλεσμα στη φράση «Μόνο στην Ελλάδα» να μην έχει νόημα ούτε το μόνο, ούτε το Ελλάδα.

ALm είπε...

μόνο στην Ελλάδα,
διότι όντως δεν αλλάζουν οι καιροί,
μόνο τα σημεία
και το τι θα γένουμε χωρίς βαρβάρους
στη σύγχρονη εποχή έγινε
τι θα γένουμε χωρίς (μόνο στην) Ελλάδα.

Λεό είπε...

Έτσι μπράβο Σραοσίνι καλό. Γι' αυτό σού γραψα και γω για τις φωτιές που άναψαν ανά τον κόσμο και ουχί μόνο στην Ελλάδα, αλλά εσύ δεν με σχολίασες!
Στα επόμενά σου ποστ λοιπόν να γίνεσαι πιο παγκόσμιος και πιο υπερεθνικός.

Λεό είπε...

Πότε θα υπογράψουμε σύμφωνο συμβίωσης εμείς οι δυο Σραοσίνι;

Sraosha είπε...

@μπερεκέτη: και στην Κεφαλονιά φύεται εκείνο το ωραίο μαύρο πεύκο (να το ψάξω) έλατο είναι: η Abies Cephalonica.

@plagal: το "μόνο στη Χ" το άκουγα χρόνια στην Ελλάδα αλλά το πρωτοδιάβασα στην Αγγλία. Οι Άγγλοι δημοσιογράφοι (όταν δεν κοροϊδεύουνε τους μεσογειακούς, δε φτύνουν δηλητήριο στους Γαλλογερμανούς και δε χλευάζουν όλους τους υπόλοιπους) γράφουν ιερεμιαδούλες όπως "μόνο στην Αγγλία will one find αυτό κι αυτό το χάλι το κατάμαυρο".

@Elias: με βάση και το παραπάνω είστε, λοιπόν, διαφωτιστικότατος.

@χοιροβοσκός: όσο και να βλογάς τα γένια μας, είμαι βέβαιος ότι παιδιά αλάνια και τσακαλάτα βγαίνουν κι αλλού.

@enikolo: να 'στε καλά για τα καλά σας λόγια. Για να δούμε:
α.φροντιστήρια -- Ιαπωνία και βάλε
β.πανεπιστημιακά άσυλα -- ποιος ξέρει...
γ.αριθμό ανωτάτων αξιωματικών σε αναλογία με όγκο στρατεύματος -- ωπ, να κι ένα ωραίο
δ.φορολογία -- αστειεύσθε, να υποθέσω
ε.κοινωνική ασφάλιση -- εδώ κι αν αστειεύεσθε.
στ.σχέση αριθμών οικονομίας με πραγματικότητα -- δεν ξέρω από σολωμονικές και τέτοια, παιδί μου
ζ.θέμα λαθρομεταναστών και διαχείρισή τους -- ε όχι δα! διαβάζεις εκθέσεις Διεθνούς Αμνηστείας και πιάνεται η ψυχή σου: Ιταλία λ.χ.
η.τσιγγάνους -- Ρουμανία, Τσεχία, Σλοβακία και πάει λέγοντας

@dsyk: ε, εντάξει, ίσως: το σύστημα αναφοράς μας όμως είναι ο συγκεκριμένος πλανήτης όμως...

@ALm: έτσι, όπως τα λέτε.

@Λεο: Ποιες φωτιές και ξε-φωτιές πάλι; Είπα ποτέ ότι μόνο στην Ελλάδα έχει φωτιές;

Κι αυτά τα λουγκρέ τα 'Σραοσίνι' τι είναι; Γνωριζόμαστε; Με ποθείτε; Εάν ναι, έχετε τα κατάλληλα θέλγητρα; Ή μήπως είσθε ένας από τους 11 φίλους μου που λέγεται 'Γιώργος';

Ένας από τους Γιώργους λοιπόν μου είπε να σταματήσω εδώ. Μην περιμένετε να ξανασχοληθώ με τα χαζά σας.

ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ είπε...

Η παπαρολογία δεν ανθεί μόνο στην Ελλάδα. It's international αλλά πάντοτε ανδρική.

Λεό είπε...

Ρε Σραόσιε, ούτε χιούμορ δεν έχεις!
Λουγκρέ και σκατέ, μιλώ για την ιερή συμφιλίωση που δεν ένιωσες ακόμα.

Η πλάκα είναι ότι σε ξέρω...

Rakasha είπε...

Διάβαζα πριν από μερικά χρόνια Edmond About. Όχι τον «Βασιλιά των Ορέων», την «Ελλάδα του Οθωνος». Εκεί ο About, κατά το πρότυπο του καλού περιηγητή, προέβαινε σε λεπτές παρατηρήσεις κοινωνιολογικής φύσεως: «όλοι οι Έλληνες τραγουδούν με τη μύτη», «όλοι ανεξαιρέτως οι Έλληνες καπνίζουν» και ούτω καθεξής με τη χάρη της αυθεντίας. Ο καθολικός και αξιολογικός χαρακτήρας των περιγραφών του εστιαζόταν ουσιαστικά στη διάκριση από ένα ιδεατό πρότυπο και στην ταύτιση με ένα άλλο. Η στρσατηγική του About ήταν να παρουσιάσει την Ελλάδα ως κανόνα και ως εξαίρεση ταυτόχρονα: ως κανόνα της Ανατολής και ως εξαίρεση της Ευρώπης. Η ελληνική κοινή γνώμη, μαθημένη από Φαλμεραΰερους και λοιπούς αγροίκους, φυσικά τον ξεκατίνιασε. Και προοδευτικά ιδιοποιήθηκε τις ειδολογικές του κατηγορίες και τις κατέστησε αγαπημένο της ιδεολόγημα.

Ανώνυμος είπε...

Σχετικό:


- «Μόνο στην Ελλάδα συμβαίνουν αυτά» ―δηλαδή μόνο στη χώρα μας παρεπιδημούν και ευδοκιμούν απατεώνες πολιτικοί, σκάνδαλα στο χρηματιστήριο, συγκρούσεις με την αστυνομία, θρησκόληπτοι με πλακάτ, σκουπίδια στους δρόμους, άσχετοι οδηγοί, διεφθαρμένοι δημόσιοι υπάλληλοι, trash τηλεόραση, κακά εστιατόρια, ηλίθια ας-τα-πούμε- σελέμπριτις, πυρκαγιές στα δάση και ακυρώσεις πτήσεων. Αναφορά που αποδεικνύει ότι είτε ο δημοσιογράφος συγκρίνει μόνο με την Σουηδία και την Ελβετία στα καλύτερά τους είτε -το πιθανότερο- το μόνο του ταξίδι έξω από το χωριό του ήταν όταν κατέβηκε Αθήνα με το ΚΤΕΛ.

Από εδώ: http://www.skai.gr/articles/news/views/ΉσυχεςμέρεςστοΚλισέ/

Sraosha είπε...

Καλά τα λέει η Θωμά. Το κηνύγι των κλισέ στην Ελλάδα χρονολογείται -- τουλάχιστον -- από εκείνο το γνωστό κειμενάκι του Νίκου Δήμου, από το «Ειρωνικό (Νεοελληνικό) Λεξικό». Φυσικά, όλα αυτά -- όπως συνήθως -- πάνε πιο πίσω.

Υπάρχουν επίσης αυτό και αυτό το δικό μου, ήδη λινκαρισμένο. Πάντως, το κυνήγι του κλισέ μπορεί να θεωρηθεί υπο-είδος στο παρά της Έλλησι μπλογκάρισμα.

Ανώνυμος είπε...

Λιβανωτοι, απολλωλοτες...πουν΄ οι καποτες, πουν΄οι καποτες!